به گزارش خبرنگار مهر، اگر مدیریت مناسب مصرف آب و الگوی بهینه مصرف رعایت نشود ممکن است امید برخی از کشاورزان به یاس تبدیل شود.
مهمترين و موثر ترين روش براي مقابله با بحران كمبود آب افزايش راندمان كاربرد آب يا توان توليد و يا به عبارت ساده تر افزايش مقدار توليد به ازاي مصرف يك واحد از نهاده هاي كشاورزي است. آب مهمترين عامل در كشاورزي و داراي اهميت بسيار زياد و حياتي در توليد برنج است.
با توجه به افزايش سرانه مصرف آب در كشور، محدوديت منابع آبي، افزايش جمعيت، نياز روزافزون كشور به امنيت غذايي و پائين بودن راندمان آبياري در مزارع، بازنگري روش هاي آبياري امري اجتناب ناپذير بوده و در اين زمینه هرگونه تلاش در بخش كشاورزي به عنوان بزرگترين مصرف كننده آب و به ويژه زراعت برنج به عنوان پرمصرف ترين گياه و رايج ترين كشت در شمال كشور كه بيش از 75 درصد سطح زير كشت برنج كشور را تشكيل مي دهد، قابل توجه است.
برنج از يك سو به سبب قرارگيري در رده محصولات استراتژيك و از سوي ديگر وابسته بودن اقتصاد بخش قابل توجهي از جمعيت ساكن در مناطق شمالي كشور به كشت این محصول، نيازمند مديريت جديد در زمينه آبياري است.
آب مهمترين عامل در كشاورزي و داراي اهميت بسيار زياد و حياتي در توليد برنج است
به گفته مسئولان آب منطقه ای گیلان مشکل کم آبی امسال در بخش کشاورزی جدی است در صورت مدیریت نکردن مصرف آب ممکن است برخی کشاورزان با مشکل کم آبی و از بین رفتن محصولاتشان مواجه شوند.
با توجه به اهمیت موضوع خبرنگار خبرگزاری مهر به میان کشاورزان و مسئولان رفته و نظر و دیدگاه آنان را در این زمینه جویا شده است.
یک کشاورز خشکبیجاری به مهر می گوید: مشکلات کم آبی در این منطقه جدی است می طلبد مسئولان به این مهم توجهی ویژه داشته باشند.
علی محمودی افزود: اقتصاد مردم گیلان به ویژه بخش خشکبیجار شهرستان رشت متکی به زراعت برنج است.
وی تاکید کرد: توجه به بخش کشاورزی و حمایت جدی از کشاورزان موجب دلگرمی آنان و در نتیجه افزایش تولیدات کشاورزی خواهد شد.
این کشاورز برنجکار خشکبیجاری با اشاره به نامگذاری سال " اقتصاد و فرهنگ " گفت: امسال مسئولان باید تمام تلاش خود را برای توسعه اقتصادی استان به کار بندند تا بتوانند گام هایی استوار برای ایجاد اشتغال با حمایت از کشاورزی که مهمترین منبع درآمدی مردم منطقه است، بردارند.
وی ادامه داد: گیلان از نظر منابع آب از ظرفیت بسیار بالایی برخوردار است اما به دلیل نبود تاسیسات مطمئن آبی، سالانه آب رودخانه های استان روانه دریا می شود و کشاورزان استان برای تامین آب زراعی خود با مشکلات سهمگین مواجه می شوند.
شالیکار از شهرستان لنگرود به مهر می گوید: کشاورزان با مشکل شدید کم آبی مواجه هستند مسئولان به داد این قشر سختکوش برسند.
رجبعلی امامی افزود: کم آبی اغلب اراضی شالیزاری لنگرود را به شدت تهدید می کند، برای جلوگیری از بروز خسارت به کشاورزان باید تمهیدات مناسبی اندیشیده شود.
وی اظهارداشت: با توجه به شرایط کنونی و امکان بروز خشکسالی در استان باید با آگاهی بخشی به کشاورزان، زمینه های ارتقای مبحث بیمه خشکسالی را فراهم و استقبال کشاورزان در این بخش را نیز افزایش داد.
این شالیکار شرق گیلان ادامه می دهد: مدیریت تامین منابع آب باید در دستور کار مسئولان قرار گیرد تا کشاورزان شاهد بروز خساراتی جبران ناپذیر در این بخش نباشند.
کم آبی اغلب اراضی شالیزاری گیلان را به شدت تهدید می کند
به هر حال از ظاهر سرسبز و درختان آراسته، جنگل هاي پرپشت و هواي پر باران استان هاي شمالي كشور چنين به نظر مي رسد كه در اين نواحي مشكل كمبود آب براي كشاورزي و آبياري وجود ندارد و توليد محصولات زراعي با حداكثر راندمان و كيفيت صورت مي گيرد.
در حالي كه عدم تطابق زماني بارش ها با فصل كشت، عدم توزيع و پراكنش مناسب آن، سيلاب هاي مخرب، هرز رفتن آب رودخانه ها و ريزش آنها به دريا قبل از استفاده بهينه براي مصارف كشاورزي باعث بروز حجم عظيمي از مشكلات و گرفتاري ها شده كه كشاورزي منطقه را به شدت تحت الشعاع قرار داده است.
گيلان نيز كه از استان هاي شمالي كشور است که به دلیل كمبود ريزش هاي جوي، نبود تطابق زماني بارش با نياز آبي گياه، عدم توسعه زیر ساختی ذخیره و جمع آوری آب های سطحی و سایر موارد در بیشتر سال ها کشاورزان با مشكل كم آبي دست و پنجه نرم می کند.
با توجه با اينكه در اكثر زمين هاي زراعي اين استان برنج كشت مي شود و اين گياه نسبت به بقيه محصولات زراعي به آب بيشتري نياز دارد اين امر باعث شده كه كشاورزان برنج كار گيلاني با مشكلاتي مانند كاهش عملكرد، كاهش درآمد، كاهش سطح زير كشت و غیره مواجه شوند.
مدیر عامل آب منطقه ای گیلان در این باره می گوید: با آبگذاری دوباره کانال ها افزون بر 285 میلیون متر مکعب آب از نخستین روز رهاسازی آب سد سفید رود تاکنون وارد شبکه آبیاری شده است.
سیف الله آقابیگی افزود: آغاز رهاسازی آب سفیدرود از ششم اردیبهشت ماه سال جاری و نخستین نوبت قطع آب نیز در بیست و هفتم اردیبهشت ماه به مدت سه روز بوده است.
وی افزود: بر اساس آخرین گزارش سازمان جهاد کشاورزی تاکنون افزون بر 85 درصد از اراضی استان نشاکاری شده و امید است کشاورزان سختکوش و عزیز گیلانی نشا 15 درصد شالیزارها را طی نوبت بندی جاری به اتمام برسانند.
مدیر عامل آب منطقه ای گیلان رودی آب سد سفیدرود در سال جاری را نسبت به سال گذشته کمتر دانست و گفت: ورودی سد سفیدرود در حال حاضر 54 متر مکعب بر ثانیه، در مدت مشابه سال گذشته 65 متر مکعب بر ثانیه و در مدت مشابه سال 1391 حجم ورودی 185 متر مکعب بر ثانیه بوده است.
وی بیان داشت: تاکنون افزون بر هزار و 589 کیلومتر از انهار اصلی، رودخانه ها و زهکشی های استان لایروبی شده است.
آقابیگی افزود: هم اکنون 394 سردهنه خاکی استان نیز برای آبیاری شالیزارها به طور کامل بازسازی شده است.
وی تصریح کرد: بیش از 98 درصد از ایستگاه های پمپاژ آب متعلق به آب منطقه ای و همچنین تعدادی از ایستگاه های پمپاژ آب متعلق به جهاد کشاورزی استان نیز سرویس و وارد مدار شده اند.
مدیر عامل آب منطقه ای گیلان در خصوص سرویس و نگهداری چاه های آب استان هم اظهار داشت: از 255 حلقه چاه آب متعلق به آب منطقه ای 249 حلقه چاه به طور کامل سرویس شده و شش حلقه باقی مانده به زودی وارد مدار خواهد شد.
وی همچنین وجود آب بندان های استان را در تامین آب کشاورزی مهم دانست و گفت: هزار و 135 پهنه آب بندان تحت مالکیت دولت به حجم افزون بر 50 میلیون متر مکعب آبگیری شده است.
آقابیگی وسعت مجموع شالیزارهای گیلان را 230 هزار هکتار عنوان کرد و افزود: افزون بر 170 هزار هکتار از این شالیزارها آبخور سد سفیدرود و بقیه شالیزارها آبخور رودخانه های داخلی استان هستند.
کم آبی خسارت هاي قابل ملاحظه اي به اقتصاد كشاورزي استان وارد مي سازد
وی اشاره کرد: برای انتقال و توزیع آب سد سفیدرود به شالیزارهای تحت پوشش در استان افزون بر چهار هزار کیلومتر از کانال های اصلی درجه یک و درجه دو متعلق به آب منطقه ای وجود دارد.
آقابیگی تسریع در تخصیص اعتبار پروژه های تامین آب استان را بسیار حیاتی دانست و اظهار داشت: برای تکمیل پروژه های تامین آب استان باید اعتبارات مکفی در این جهت تخصیص داده شود.
وی ضمن اشاره به کاهش حجم آب سد سفیدرود نسبت به مدت مشابه سال گذشته گفت: با توجه به آب موجود سد سفیدرود، کشاورزان از تمامی منابع آبی موجود استفاده بهینه داشته باشند.
مدیر عامل آب منطقه ای گیلان همچنین از کشاورزان خواست با ماموران آب این شرکت و آب سواران نهایت همکاری را داشته باشند.
وی اذعان داشت: زارعان چاه ها و ایستگاه های پمپاژ خویش را وارد مدار کرده و انهار فرعی شالیزارها را برای کاهش اتلاف آب لایروبی و پاکسازی کنند.
آقابیگی در ادامه به سد لاستیکی دهنه سر آستانه اشرفیه اشاره کرد و گفت: این سد که در 30 کیلومتری این شهرستان و بر روی رودخانه سید علی اکبری در حال احداث است تاکنون 67 درصد پیشرفت فیزیکی داشته و طبق برنامه ریزی های انجام گرفته در صورت تامین اعتبار لازم طی شش ماه آینده به بهره برداری خواهد رسید.
وی افزود: با احداث این سد که مخزن آن 350 هزار متر مکعب گنجایش دارد ضمن تنظیم سالیانه آب به میزان یک میلیون متر مکعب افزون بر هزار هکتار از اراضی شالیکاری منطقه دهنه سر آستانه اشرفیه از آب مطمئن کشاورزی برخوردار خواهد شد.
مدیر عامل آب منطقه ای گیلان اظهارداشت: مبلغ برآورد اولیه اجرای این پروژه مهم در منطقه دهنه سر افزون بر 34 میلیارد ریال است که از محل اعتبارات آب این شرکت هزینه می شود.
وی اذعان داشت: همزمان با فصل آبیاری و کشاورزی اقدامات همچون بازسازی و تعمیر 78 حلقه چاه عمیق و نیمه عمیق مربوط به آب منطقه ای و یا با مالکیت خصوصی، بازسازی و بهره برداری از تمامی 101 سردهنه آب کشاورزی منطقه، لایروبی انهار آب کشاورزی به طول 85 کیلومتر، آبگیری 275 هکتار از آب بندان های موجود در منطقه و آماده سازی و بهره برداری از تعداد 9 ایستگاه پمپاژ آب کشاورزی از سوی آب منطقه ای گیلان در شهرستان های تالش و آستارا انجام شد.
آقا بیگی افزود: این اقدامات با هدف استفاده از تمامی ظرفیت های آبی و آبرسانی بهینه به مزارع شالیکاری منطقه تالش و آستارا از سوی امور منابع آب غرب دور شرکت سهامی آب منطقه ای گیلان انجام گرفته است.
وی تصریح کرد: اقدامات صورت گرفته در راستای آبرسانی افزون بر 20 هزار هکتار از اراضی شالیکاری منطقه تالش و آستارا انجام شده است.
یک متر از اراضی شالیزاری در گیلان به دلیل كم آبي نباید بدون کشت بماند
استاندار گیلان نیز با بیان اینکه اهمیت شالیزارهای گیلان برکسی پوشیده نیست، گفت: برنج در استان از لحاظ کیفیت مقام نخست و از لحاظ کمیت مقام دوم را در کشور به خود اختصاص داده که این خود نشان از اهمیت این محصول مهم و استراتژیک است.
محمد علی نجفی افزود: در بخش برنج باید حرکت جمعی بیش از پیش از سوی مسئولان امر شکل گیرد تا بتوان از مظلومیت این محصول مهم و استراتژیک کاهید.
وی اظهار داشت: باتوجه به وجود 230 هزار هکتار اراضی شالیزاری برنج در استان متاسفانه در این بخش همگان شاهد مظلومیت هایی هستند که مسئولان باید نسبت به این مهم اهتمام بیشتری داشته باشند.
استاندار گیلان گفت: بخش قابل توجهی از اشتغال در بخش کشاورزی و برنج استان وجود دارد که باید مسئولان امر نسبت به این مهم توجهی ویژه داشته باشند.
وی با بیان اینکه به یقین با حضور فرمانداران و تمامی مسئولان امر سال زارعی پیشرو را با موفقیت پشت سرخواهیم گذاشت، افزود: با مدیریت صحیح آب نباید اجازه داد حتی یک متر از اراضی شالیزاری کشاورزانی که به مسئولان اعتماد کردند به دلیل كم آبي بدون کشت بماند.
نجفی با بیان اینکه مسئولان باید فضایی را مهیا کنند تا کشاورزان عزیز بدون دغدغه، نگرانی و با آرامش خاطر وارد مزارع شالیزاری خود شوند، اظهارداشت: مدیران با تدبیر مدیریت صحیح، برنامه ریزی اصولی، حضور جدی و شبانه روزی سال زارعی خوب و بدون دغدغه ای را برای کشاورزان مهیا کنند و نباید اجازه داد کشاورزان عزیز کمترین ضرری را متحمل شوند.
وی در ادامه از كشاورزان خواست كه همچنان با مسئولان جهاد كشاورزي و آب منطقه ای استان تعامل و همكاري داشته تا شاهد مشکلات کمتري باشند.
استاندار گیلان گفت: ميزان آب پشت سد سفيدرود امسال كمتر از سال گذشته است اما با صرفه جويي و مديريت صحيح منابع مي توان از بروز مشكلات در بخش كشاورزي جلوگيري كرد.
وي تاکيد کرد: استفاده از آب بندان ها و منابع آب طبيعي به ويژه استفاده از باران بسيار در رفع مشکل کم آبي تاثيرگذار است که بايد مورد توجه قرار گيرد.
نجفی تصریح کرد: با همكاري و تعاملي كه در بخش هاي مختلف استان به ويژه جهاد كشاورزي و آب منطقه اي وجود دارد، آرامش خوبي در استان و بخصوص ميان كشاورزان ايجاد خواهد شد.
لزوم تدوين برنامه زمان بندي مراحل کشت برنج براي سال زراعي آينده
وي همچنین از تدوين برنامه زمان بندي مراحل کشت برنج براي سال زراعي آينده به منظور افزايش توليد و مديريت مصرف آب خبر داد و گفت: هر حرکت و اقدامي که در بخش هاي اقتصادي و کشاورزي استان مي خواهد صورت گيرد بايد داراي برنامه، مزيت نسبي و بهره وري اقتصادي باشد.
استاندار گیلان با بيان اينکه همه کارها و اقدامات در استان بايد از روي طرح و برنامه مدون و منظم انجام شود، افزود: فضاي مديريتي استان براي همياري، همکاري و توسعه آماده است و در سال 93 بايد عزم ملي و مديريت جهادي را به ظهور رساند و بيانات و منويات رهبري معظم انقلاب و سياست هاي دولت تدبير و اميد را سرلوحه کارها قرار داد.
وی تاکید کرد: همه باید در خدمت کشاورزان سخت کوش و پرتلاشی باشند که با مشقت های فراوان در شکوفایی اقتصاد استان نقش مهمی برعهده دارند.
رئيس سازمان جهاد کشاورزي گيلان هم با بيان اينکه سه درصد توليدات کشاورزي کشور در استان توليد مي شود، گفت: برنامه محوري تقويت محصولات کشاورزي به ويژه برنج در حال تدوين است.
علیرضا شعبان نژاد افزود: برای کاهش تلفات آب زراعی کشت همزمان کشاورزان، رعایت تقویم زراعی، تقلیل عمق شخم، لایروبی انهار بین مزارع بصورت مستمر، پوشش بتنی انها و سایر موارد بسیار حائز اهمیت است.
مدیر عامل شرکت بهره برداری شبکه های آبیاری و زهکشی گیلان در این باره می گوید: نیاز آبی اراضی شالیزاری استان سه میلیارد و 100 میلیون متر مکعب در سال است.
محمد عیسی چیتی افزود: گیلان دارای 238 هزار هکتار شالیزار بوده که دوره آبگذاری این اراضی از اردیبهشت تا مرداد ماه است.
وی تصریح کرد: علاوه بر این سه هزار و 500 هکتار استخر پرورش ماهی در استان وجود دارد که باید به موقع آب مورد نیاز این استخرها نیز در طول سال تامین شود.
مدیرعامل شرکت بهره برداری شبکه های آبیاری و زهکشی گیلان از وجود 22 هزار هکتار اراضی سنتی آبخور در داخل شبکه آبیاری سد سفید خبر داد و گفت: امسال هم در حوزه آبریز سد سفید رود و هم در حوزه داخلی استان شرایط کم آبی بسیار جدی است.
وی در ادامه با اعلام اینکه بارندگی موثر در گیلان از فروردین تا مرداد ماه است، افزود: بارش به هنگام نقش مهم در رونق کشاورزی استان دارد.
چیتی همچنین با بیان اینکه در حال حاضر 85 درصد ارقام زیر کشت برنج در استان میان زودرس، 5 درصد زودرس و 10 درصد دیر رس است، بیان داشت: ارقام زودرس نیاز به آب کمتری دارند.
4500 کیلومتر انهار بین مزارع در گیلان وجود دارد
مدیر عامل شرکت بهره برداری شبکه های آبیاری و زهکشی گیلان از وجود چهار هزار و 500 کیلومتر نهر بین مزارع در استان خبرداد و یادآورشد: انهار بین مزارع باعث تلفات آب که باید در کوتاه ترین زمان ممکن لایروبی شود.
به گزارش خبرنگار مهر، کشاورزان با تغيير الگوي مصرف و صرفه جويي آب کشاورزي مي توانند از بروز کم آبي جلوگيري و افزايش محصولات را داشته باشند.
نظر شما